هارد دیسک چیست و چگونه کار می‌کند
آشنایی با هارد دیسک (HARD DISK)
مقدمه
امروزه ابزارهای ذخیره‌سازی زیادی در دنیا برای ذخیره‌کردن اطلاعات وجود دارند که هرکدام اندازه و ظرفیت متفاوتی دارند. یکی از ابزارهای مهمی که از گذشته تا به الان از آن استفاده می‌شود هارد دیسک یا همان دیسک سخت است که آن را با نام متداول هارد می‌شناسیم. دستگاه‌های مختلفی از هارد دیسک برای ذخیره و بازیابی اطلاعات خود استفاده می‌کنند که از نظر سرعت و ظرفیت با یکدیگر متفاوتند. هارددیسک اولین بار توسط شرکت IBM در سال ۱۹۵۶ به بازار عرضه شد که از آن پس شرکتهای مختلف، هاردهای گوناگون با ظرفیت‌ها و اندازه‌های متفاوت تولید کردند. همه هاردهای موجود در بازار یک کار را انجام می‌دهند، و آن ذخیره و بازیابی اطلاعات است.هارد دیسک‌ها به دو نوع HDD و SDD تقسیم می‌شوند.
در این مقاله سعی داریم تعریف هارد، انواع هارد، نحوه تشخیص هاردهای اصل و تقلبی و… را به طور کامل و حرفه ای بررسی نماییم.
تعریف هارد دیسک
هاردها (دیسکهای سخت) از چندین صفحه دایره‌ای شکل فلزی که پوشش مغناطیسی دارند، تشکیل شده‌اند. هارد دیسک یک نوع حافظه جانبی است که اطلاعاتی از قبیل سیستم عامل، فایلها، برنامه‌ها و غیره بر روی آن به صورت دائمی ذخیره می‌شوند. سرعت دسترسی به داده‌ها در دیسک سخت به صورت مستقیم است. تقسیمات هارد عبارتند از:
۱.شیار(Track)
۲.استوانه(Cylinder)
۳.قطاع (Sector)
۱.شیار: دایره‌های متحدالمرکزی که از بیرون به‌سَمت مرکز هارد دیسک شماره‌گذاری می‌شوند یعنی شماره خارجی‌ترین شیار صفر است هر دو دایره در هارد یک شیار تشکیل می‌دهند و داده‌ها درون این شیارها قرار می‌گیرند.
2.استوانه : شیار‌های هم‌شماره در صفحات مختلف هارد دیسک را، استوانه می‌نامند.
3.قطاع: هر شیار از تعدادی سکتور یا قطاع تشکیل شده‌است.شیارها به اندازه‌های مساوی به نام قطاع تقسیم‌بندی می‌شوند.
به طور کلی از نظرتکنولوژی ساخت داخلی هاردها به دو نوع تقسیم می‌شوند.
1.SDD
2.HDD
SDD:
مخفف Solid State Drive به معنی درایو حالت جامد میباشد. این نوع هارد دیسک‌ها برای ذخیره‌سازی از چیپ‌هایی مانند حافظه فلش استفاده می‌کنند و هیچ جزء متحرکی ندارند به همین دلیل سرعت آنها بیشتر از HDD است امروزه از این نوع هاردها در لپ تاپ استفاده می‌شود.
HDD:
مخفف کلمه Hard Disk Drive به معنی درایو دیسک سخت میباشد این نوع هاردها برای خواندن و نوشتن از یک هد و بازوی متحرک استفاده می‌کنند و به آنها هاردهای مکانیکی نیز گفته می‌شود حافظه این نوع هاردها از ۳۲۰ گیگابایت تا ۱۰ ترابایت میباشد و با سرعت‌های۵۴۰۰ و۷۲۰۰ در بازار عرضه می‌شود.
انواع هارد HDD:
1.هارد داخلی(Internal):
این نوع دیسک سخت به عنوان حافظه دائمی در کامپیوتر، لپ‌تاپ و وسیله‌های دیگری که برای ضبط اطلاعات به هارد احتیاج دارند مانند دوربین‌های مدار بسته، استفاده می‌شود. این نوع هارد همان هارد HDD میباشد
2. هارد خارجی (External):
این نوع دیسک سخت از نظر ساخت با هارد دیسکهای داخلی یکی است، فقط تفاوت آنها در نوع اتصال‌شان است که هارد خارجی به هر نوع چیزی که اتصال USB دارد متصل می‌شود هاردهای خارجی در برابر ضربه و آب مقاوم هستند.
شرکتهای تولیدکننده هارد دیسک:
- شرکت وسترن
- شرکت Seagate
- شرکت Hitachi
- شرکت Maxtor
- شرکت IBM
از میان شرکتهای تولیدی بالا شرکت Western یکی ازعرضه‌کننده‌های معروف هارد دیسک درایو در ایران است.که هاردهای خود را در رنگ‌بندی‌های متفاوت تولید می‌کند. علت رنگ‌بندی‌های هارد شرکت وسترن تنوع محصول، جذابیت بیشتر برای مصرف‌کننده و بازاریابی بهتر است.
اجزا مختلف HDD:
هارد دیسک ازاجزای مختلفی تشکیل‌شده‌است که تمامی این اجزا به طور کلی در دو بخش مکانیکی و الکترونیکی قرار گرفته‌اند.در بخش مکانیکی خواندن و نوشتن بر روی هارد و در بخش الکترونیکی دستور‌های مربوط به بخش مکانیکی اجرا می‌شود.
بخش الکترونیکی
این قسمت Logical Board یا برد منطقی نامیده می‌شود. این بخش به عنوان مغز هارد شناخته می‌شود که به طور کلی دریافت کننده دستوراتی‌است که به هارد داده می‌شود مانند حرکت هد بر روی دیسک و دستورات سی‌پی‌یو به هارد. بخش الکترونیکی شامل یکسری آی‌سی‌های الکتریکی است که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت:
1.کنترلر هارد:
این آی‌سی که در اکثر هاردها در مرکز قرار دارد مانند CPU کامپیوترعمل می‌کند و وظیفه دریافت دستورات و ارسال آنها برای بخش مکانیکی را به عهده‌دارد.
2.حافظه‌کش هارد:
این آی‌سی که در کنار کنترلر قرار دارد به عنوان بافرعمل می‌کند به‌این صورت که دستوراتی که به هارد داده می‌شود ابتدا در این‌آی‌سی به صورت موقت ذخیره سپس به کنترلر فرستاده می شود.
3.ROM هارد:
این آی‌سی حافظه فقط خواندنی هارد به حساب می‌آید که اطلاعات مربوط به بالا آمدن سیستم عامل را به طور دائمی در خود نگه می‌دارد. در بعضی از مدل‌های هارد درون آی‌سی کنترلر قرار می‌گیرد.
4.آی‌سی کمک‌کننده موتور هارد:
به دلیل مصرف بالای انرژی در چرخاندن صفحه دیسک سخت یک آی‌سی در برد منطقی برای کمک‌کردن به موتور چرخاننده دیسک در بخش مکانیکی قرار داده‌شده‌است.
پورت برق و دیتا هارد:
در قسمت کناری هارد دو عدد پورت وجود دارد که یکی 15 پین و دیگری 7 پین میباشد. پورت 7 پین برای انتقال دیتا و پورت 15پین برای انتقال برق هارد است.
بخش مکانیکی هارد دیسک:
این بخش اجرا کننده دستوراتی است که به بخش منطقی داده می‌شود. شامل اجزای زیر است:
1.پلاتر:
پلاتر همان صفحه دیسک است که خاصیت مغناطیسی دارد و اطلاعات بر روی آن ذخیره می‌شود
2.Spindle:
کار چرخاندن صفحه دیسک برای دستیابی هد به اطلاعات مورد نظر را انجام می‌دهد.
3.بازوی حرکتی:
وظیفه حرکت‌دادن هد درامتداد شعاع دیسک را، برعهده دارد.
4.هد:
هد در نوک بازوی هارد قرار دارد که کار خواندن و نوشتن اطلاعات را انجام می‌دهد.
5.موتور Voice Coile:
در انتهای بازوی هد یک موتور به همراه آهن‌ربای قوی وجود دارد که باعث حرکت دادن بازوی هد می‌شود.
6.فیلترهوا:
ورود ذرات غبار به درون دیسک باعث خرابی آن می‌شود به همین منظور یک فیلتر هوا در هارد تعبیه شده که از ورود هرگونه گرد و غبار به داخل هارد جلوگیری می‌کند.
چگونگی تشخیص نوع هارد دیسک:
بعضی مواقع لازم است بدانید چه نوع هاردی در سیستم شما به کار گرفته شده است. برای دیدن هارد دیسکهای به کار رفته در سیستم خود، میتوانید از روش آموزش داده شده در فیلم استفاده کنید.
هاردهای اصلی و شرکتی
همانطور که می‌دانید انتخاب یک هارد خوب یکی از اقدامات مهمی است که باید انجام دهید. دراین مقاله با بیان تفاوتهای هارد اصلی و شرکتی شما را در تصمیم‌گیری بهتر همراهی می‌کنیم پس با ما همراه باشید.
ابتدا باید بدانیم هارد اصلی و هارد شرکتی چیست؟
۱. هارد اصلی:
هاردی است، که شرکت تولیدکننده، در بازار جهانی ارائه می‌دهد و در ایران توسط شرکتهای معتبر گارانتی می‌شود.
۲. هارد شرکتی:
هاردی است، که بعد از تولید و عرضه به بازار به دلیل عدم کارکرد صحیح به شرکت تولیدکننده برگشت داده شده، شرکت تولیدکننده عیب آن را برطرف کرده و مجدداً هارد را به عنوان هارد ریفر به بازار عرضه می‌کند. در ایران تاجرهایی هستند که این هاردها را با قیمت پایین‌تر تهیه کرده و یک برچسب گارانتی به نام شرکت خود روی هارد می‌چسبانند و با نام هارد شرکتی با گارانتی یک ساله به بازار عرضه می‌کنند.
در ظاهر هارد شرکتی ارزان‌تر است اما همه‌جا ارزانی نشانه نفع‌بردن نیست پس برای تصمیم‌گیری بهتر در خرید، تفاوتهای اصلی هارد اصلی و هارد شرکتی را بیان می‌کنیم.
تفاوتهای هارد اصلی و شرکتی:
1.ظرفیت هارد:
در گذشته هاردها با ظرفیت‌های کمتر در بازار عرضه می‌شدند اما امروزه به‌دلیل نیاز مردم هاردها با ظرفیت کمتر از یک ترا بایت تولید نمی‌شوند پس هاردهای اصلی با حداقل ظرفیت ۱ تا ۱۲ ترا بایت تولید می‌شوند اما هاردهای شرکتی با ظرفیت ۲۵۰ به بالا تولید می‌شوند.
۲. عمر مفید کارکرد هارد:
هاردهای شرکتی به دلیل کارکرد زیاد بین ۲ تا 10 هزار ساعت و سپس برگشت به شرکت تولیدکننده معمولا چند هزار ساعت عمر مفید کمتری نسبت به هارد اصلی دارند.
۳. گارانتی هارد:
هارد اصلی بین ۱ تا ۳ سال توسط شرکتهای معتبر گارانتی می‌شود ولی هاردهای شرکتی یک سال توسط شرکت وارد کننده گارانتی می‌شوند. برای تشخیص شرکت وارد کننده و شرکت معتبر با توجه به برچسب گارانتی روی هارد، وارد وب‌سایت آنها شوید و ببینید چند نماینده پس از فروش در در کشور دارند اگر یک یا دو نماینده در ایران داشتن یعنی شرکت وارد کننده هستند اما اگر در اکثر نقاط ایران نمایندگی داشتند نشان‌دهنده این است که شرکت معتبر گارانتی می‌باشند.
۴. تفاوت در قیمت:
هاردهای اصلی به قیمت بازار جهانی در بازار ایران عرضه می‌شوند اما هاردهای شرکتی بین ۲۰ تا ۵۰ درصد ارزان‌تر از قیمت هاردهای اصلی می‌باشند.
نحوه تشخیص هارد تقلبی و اصلی
امروزه با افزایش قیمت هاردها مردم تمایل زیادی به خرید های ارزان قیمت دارند که در اکثر موارد تقلبی می‌باشند. هاردهای تقلبی عمر مفید آنها کمتر و سرعت آنها در مقایسه با هاردهای اصلی بسیار متفاوت است .در این مقاله به نحوه تشخیص هاردهای اصلی و تقلبی خواهیم پرداخت.
1.وقتی هارد را خریداری می‌کنیم درون یک پک به همراه تعدادی برچسب میباشد به پکی که هارد درون آن گذاشته شده هرگز اعتماد نکنید این پک ها به صورت خام و به وفور در بازار وجود دارند.
2. در برچسبی که بر روی هارد چسبانده شده یک تاریخ تولید و یک شماره سریال منحصر به فرد وجود دارد.شما میتوانید به سایت شرکت تولیدکننده هارد مراجعه کنید و وسیله شماره سریال هارد تاریخ انقضا گارانتی و اصالت هارد را چک کنید.
هارد دیسک درایو که من برای نمونه چک کردم از شرکت وسترن است.
ابتدا وارد سایت Support-en.wd.com می‌شوید. یک فرم نمایش داده شده در قسمت Product گزینه Other wd products را انتخاب کنید در قسمت Country نام کشور درج‌شده بر روی هارد و در قسمت Serial Numbers شماره سریال درج‌شده بر روی برچسب را وارد کنید. در پایین فرم گزینه Im not a robot را تیک بزنید سپس بر روی Submit کلیک کنید.
اگر هارد خریداری شده با برچسبی که بروی پک آن چسبانده شده یکی باشد پنجره دیگری باز می‌شود که شما میتوانید تاریخ انقضا گارانتی هارد و اصالت شماره سریال هارد را ببینید.
3. شما میتوانید سلامت هارد و کارکرد هارد خود را به وسیله نرم افزار Hard Disk Sentinal چک‌کنید برای این‌کار هارد خریداری شده را به کامپیوتر متصل کنید سپس نرم‌افزار را اجرا کنیدو به وسیله نرم افزار هارد را Detect کنید.
در پنجره باز شده یکسری اطلاعات به ما نمایش داده می‌شود. در بالای پنجره در قسمت Health میتوانید سلامت هارد خود را با علامت درصد ببینید. مهم‌ترین گزینه در اطلاعات نمایش داده‌شده Power On Time میباشد این گزینه نشان‌دهنده تعداد روزهای کارکرد هارد میباشد، اگر این زمان بیشتر از یک روز بود یعنی این هارد نو نیست.
پارامترهای انتخاب HDDمناسب:
هارد دیسک یکی از ابزارهای سخت افزاری مهم در سیستم‌های امروزی است که از آنها برای ذخیره‌سازی اطلاعات مهم مانند برنامه‌ها، عکس‌ها، فیلم‌ها، بازی‌های کامپیوتری، موزیک و غیره استفاده می‌شود. هنگام استفاده از هارد پارامترهایی مانند سرعت، ظرفیت، بازیابی اطلاعات و غیره برای ما اهمیت بسیار دارند.معیارهای مهم برای انتخاب هارد دیسک عبارتند از:
1.ظرفیت هارد:
یکی از پارامترهای مهم در هنگام خرید هارد، استفاده از مناسب‌ترین ظرفیت با توجه به نیاز ما میباشد. به عنوان مثال کسی که از هارد برای نگهداری عکس‌ها و فیلم‌های شخصی‌اش استفاده می‌کند در مقایسه با کسی که برای ضبط فیلم‌های دوربین مداربسته از هارد استفاده می‌کند به هارد با ظرفیت کمتری احتیاج دارد. اما همیشه هاردهای با ظرفیت بالاتر گرانتر نیز هستند برای حل این مشکل می‌توان بعد از ارائه هارد با ظرفیت بیشتر به بازار، مدتی صبر‌کرد و وقتی جو قیمتی آرام‌تر شد سپس اقدام به خرید نمود.
۲.سرعت هارد:
همانطور که گفته‌شد سرعت چرخش صفحه هارد با دو سرعت ۷۲۰۰ و ۵۴۰۰ دور در دقیقه میباشد و آنچه مسلم است هارد‌هایی با دور۷۲۰۰ سرعت بیشتری در بازیابی اطلاعات دارند. اما تنها سرعت چرخش مهم نیست عوامل دیگری نیز تاثیر دارد. در بعضی مواقع ممکن است سرعت هاردی با ۵۴۰۰ دور به دلیل پیاده‌سازی الگوریتم مناسب بازیابی اطلاعات، بیشتر از هاردی با ۷۲۰۰ دور باشد.
۳. رابط هارد:
رابط هارد همان پورتی است که به وسیله آن هارد به سیستم متصل می‌شود. رابطه‌هایی که امروزه استفاده می‌شود ATA 100/133 میباشد.
۴. بافر هارد:
وقتی سیستم دستوری را صادر می‌کند هارد باید علاوه بر وظیفه بازیابی اطلاعات آنها را درون بافر خود نیز قرار دهد. انتخاب هارد با بافر ۲ مگابایت انتخاب مناسبی میباشد اما در مواقعی که از برنامه‌هایی با حجم بالاتر مانند فتوشاپ استفاده می‌شود بافر ۸ مگابایت انتخاب منطقی‌تری خواهد بود.
جمع بندی
دیسک سخت کاربرد فراوانی در صنعت، خدمات، و زندگی روزمره بشر دارد.از گذشته تا به امروز هاردها همچنان بهترین و کم هزینه‌ترین ابزار برای دخیره‌سازی اطلاعات است. هر روز به تعداد کارهایی که به کمک هارد انجام می‌شوند اضافه می‌شود. به عنوان مثال در دوربین‌های مداربسته از هارد برای ضبط و ذخیره فیلم‌ها، در کامپیوتر برای نگهداری اطلاعات و غیره استفاده می‌شود.
ممکن است شما این سناریو را تجربه کرده باشید: کامپیوتر خود را روشن می‌کنید و صفحه‌ای سیاه با پیام “خرابی دیسک سخت” دریافت می‌کنید. یا، لپ‌تاپ خود را روی زمین انداخته‌اید ، صفحه نمایش شما سیاه می‌شود و رایانه شما دوباره روشن نمی‌شود. بیشتر اوقات ، مشکل از هارد دیسک شما است. اگر هارد دیسک شما خراب شده باشد ، ممکن است تمام اسناد ، عکس‌ها ، موسیقی و غیره را از دست داده باشید. این می‌تواند یکی از تجربه‌های ناامید‌کننده برای هر کاربر باشد. برای یادگیری نحوه کارکرد هارد دیسک و تجربه نکردن سناریو از دست‌دادن فایل‌های مهم خود این مقاله را به طور کامل بخوانید.
مقاله های مرتبط
1.عدم شناسایی هارد توسط دستگاه NVR یا DVR
دیدگاهتان را بنویسید