مرخصی استعلاجی چیست؟

مرخصی استعلاجی چیست؟ مرخصی ایام بیماری

مرخصی استعلاجی چیست؟ یکی از مرخصی‌های چالش برانگیز کارگران و کارمندان است که باید به تایید سازمان تامین اجتماعی برسد. در قانون کار هیچ محدودیتی برای گرفتن مرخصی استعلاجی کارمندان و کارگران مشمول قانون کار پیش بینی نشده و به هر میزان که پزشک معالج تجویز کرده باشد، امکان استفاده از آن وجود دارد.

منتها این نوع مرخصی‌ها اعم از کوتاه مدت یا بلندمدت تابع ضوابط و مقررات قانون تامین اجتماعی است، به نحوی که مدت آن باید توسط پزشک معتمد و معالج و یا کمیسیون پزشکی سازمان تامین اجتماعی تایید شود تا هم جزو سوابق کار و بازنشستگی کارگران به شمار آید و هم مشمول پرداخت غرامت و دستمزد شود. (ماده ۷۴ قانون کار و ۵۹ قانون تامین اجتماعی)

سقف مرخصی استعلاجی چهار ماه است ولی اگر پزشک معتمد و شورای عالی پزشکی تائید کنند و مرخصی‌ها به یک سال برسد و بیماری صعب الاعلاج باشد کارگر را بازنشسته می‌کنند.

مرخصی استعلاجی کمتر از 3 روز در قانون کار

طبق قانون برای مرخصی استعلاجی سقفی در نظر گرفته نشده است. در واقع با توجه به نا مشخص بودن نوع بیماری و مدت زمانی که برای درمان مورد نیاز است سقفی برای آن وجود ندارد و تا زمانی که پزشک یا مراجع ذیصلاح تامین اجتماعی مرخصی استعلاجی را تایید کنند مرخصی می‌تواند ادامه داشته باشد. در صورتی که در هر نوبت کمتر از 7 روز باشد یا در طول سال کمتر از 15 روز باشد تایید پزشک معالج برای آن کافی است. در صورتی که مدت استراحت از 15 روز فراتر برود باید برای مرخصی‌های از 15 تا 60 روز باید مورد تایید پزشک معتمد سازمان قرار بگیرد. برای مدت های بیشتر از 60 روز نیز باید به تایید شورای پزشکی تامین اجتماعی برسد.

شرایط استفاده از مرخصی استعلاجی چیست؟

لازم به ذکر است که بر اساس قانون کار، مرخصی استعلاجی یکی از موارد تعلیق قراداد کار محسوب می‌شود. به همین دلیل، در صورتی که مشمولان قانون کار از آن استفاده نمایند، قرارداد کار وی به قوت خود باقی خواهد ماند و کارگر می‌تواند پس از اتمام این مرخصی، به کار سابق خود باز گردد.
جزییات و شرایط مربوط به استفاده از آن در قانون کار مورد اشاره قرار نگرفته است؛ بلکه تنها حکمی که در این خصوص مورد پیش بینی قرار گرفته ، ماده 74 قانون کار است که به موجب آن ” مدت مرخصی استعلاجی، با تایید سازمان تامین اجتماعی، جزو سوابق کار و بازنشستگی کارگران محسوب خواهد شد”.

بر این اساس، شرایط استفاده از این مرخصی در قانون تامین اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است که به موجب بند 7 ماده 2 این قانون ، ” بیماری ، وضع جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می‌کند یا موجب عدم توانایی موقت اشتغال به کار می‌شود ”. بنابراین، در مواردی که کارمند و یا کارگر دچار بیماری شود که مرخصی استعلاجی را ایجاب کند، می‌تواند از آن استفاده نماید.

مرخصی استعلاجی در قانون کار چیست؟

علاوه بر پیش بینی مرخصی استعلاجی در قانون مدیریت خدمات کشوری که ناظر بر کارمندان شاغل در بخش دولتی است، کارمندان و کارگران مشمول قانون کار نیز در مواقع بیماری می‌توانند از آن استفاده کنند. همانگونه که از نام مرخصی استعلاجی بر می آید ، مفهوم آن ناظر بر مرخصی است که در مواقع بیماری گرفته می‌شود تا در طول مدت آن ، شخص بیمار بتواند نیرو و توان خود را که در اثر بیماری از بین رفته است را مجددا باز یابد .

بنابر آنچه گفته شد، مرخصی استعلاجی با مرخصی استحقاقی که به ازای هر سال یک ماه به مشمولان قانون کار تعلق می گیرد تفاوت داشته و با مرخصی بدون حقوق نیز که اصولا در مواقع غیر بیماری مورد توجه قرار می گیرد، تفاوت دارد .

حقوق و مزایا

از آن جهت که طبق ماده 7 قانون کار، قرارداد کار مستلزم انجام کار و پرداخت مزد یا حق السعی از طرف کارفرما می‌باشد، در صورت بیماری و عدم انجام کار از طرف شخص کارمند و یا کارگر، جز در خصوص انواع مرخصی‌ها و تعطیلات، کارفرما موظف به پرداخت مزد نمی‌باشد. در حالی که وی در مدت زمان مرخصی استعلاجی بی نیاز از حداقل مزد یا حقوق نیست.

به همین دلیل ، ماده 62 قانون تامین اجتماعی، حقوق و مزایای مدت زمان استفاده از مرخصی استعلاجی مورد توجه قرار داده است که بر اساس آن :

1 ) بیمه شده ای که دارای همسر یا فرزند پا پدر و مادر تحت تکفل باشد. به میزان سه چهارم آخرین مزد یا حقوق روزانه ؛

2 ) بیمه شده ای که همسر یا فرزند یا پدر و مادر تحت تکفل نداشته باشد. به میزان دو سوم آخرین مزد یا حقوق روزانه ؛

3 ) بیمه شده غیر متکفل، در صورتی بستری شدن با هزینه سازمان تامین خدمات درمانی، معادل یک دوم آخرین مزد یا حقوق روزانه دریافت خواهد کرد.

علاوه بر این ، لازم به ذکر است که طبق ماده 74 قانون کار ، در صورت تایید از سوی سازمان تامین اجتماعی ، مدت مرخصی استعلاجی کارمندان و کارگران مشمول قانون کار جزء سوابق کار و بازنشستگی آنان محسوب خواهد شد.